ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီျခင္း မရွိေတာ့ေသာ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ျပသရသည့္ ပံုစံ(၁၇) ႏွင့္ (၁၉) တင္ျပေနရျခင္းကို ပယ္ဖ်က္ေပးသင့္

စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔က ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ လာေရာက္ျပဳလုပ္သူမ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္ ဓာတ္ပုံ - ၀င္းျမင့္ေက်ာ္

ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာမည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ ထုတ္ေပးလ်က္ရွိေသာ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ (passport) ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးထားသည္ ဆိုေသာ္လည္း ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီျခင္း မရွိေတာ့သည့္ အျမတ္ခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ျပသရေသာ ပံုစံ ၁၇ ႏွင့္ ၁၉ မ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သာမန္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အခ်ိန္ယူ လုပ္ေဆာင္ေနရျခင္းႏွင့္ အတူ အပိုေငြေၾကး ကုန္က်မႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ အဆိုပါစနစ္ ကို ပယ္ဖ်က္ေပးသင့္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကပါသည္။
“ကြၽန္ေတာ္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္စၿပီး ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားပါမွ ပတ္စ္ပို႔ေလွ်ာက္လို႔ရတာပါ။ နယ္ကလာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူ ျဖစ္လို႔ အျမတ္ ခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ပံုစံ ၁၇ ရဖို႔ ပိုက္ဆံတစ္သိန္းေလာက္
ကုန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္ကိုယ္က သြားေရးလာေရး လြယ္တဲ့ေနရကမို႔ပါ။ ၁၇ ရၿပီးရင္ ၁၉ ႐ံုးမွာ တိုးေ၀ွ႔ၿပီးတန္းစီရပါတယ္။ ၁၉ ရၿပီးၿပီဆိုမွ ပတ္စ္ပို႔႐ံုးမွာ စာအုပ္ေလွ်ာက္ဖို႔ ႏွစ္ရက္ေလာက္အခ်ိန္ေပးၿပီး လုပ္ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ သက္တမ္းတိုးေတာ့ စနစ္က ေျပာင္းသြားတယ္။ ပတ္စ္ပို႔႐ံုးမွာ လုပ္စရာရွိတာေတြလုပ္။ စလစ္ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ၁၇ ေတြ ၁၉ ေတြ လုပ္ရတယ္။ စာအုပ္ထုတ္ေတာ့မွ ပံုစံ ၁၉ ကို စလစ္နဲ႔အတူ ေပးရတယ္။ အလုပ္႐ႈပ္တာေတာ့ အတူတူပါပဲ”ဟု ရန္ကုန္တိုင္း စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသူ မံုရြာၿမဳိ႕မွ ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ေန႔မွစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးေရး႐ံုးအား ပန္းဆိုးတန္းလမ္းမွ ရန္ကင္းၿမဳိ႕နယ္ရွိ ယခင္ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာန႐ံုးသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၿပီး ေနာက္တြင္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ရရွိေရး အတြက္ ၾကာျမင့္ေသာ စိစစ္ခ်ိန္အား ရက္ ၃၀ မွ ၂၁ ရက္သို႔ ေလ်ာ့ခ် ေပးခဲ့သည္။ ထို႔အတူျဖည့္စြက္ရေသာ ပံုစံ ၁၅ ရြက္ခန္႔မွ ၇ ရြက္ခန္႔သို႔ ေလ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ရရွိေရး အတြက္ တင္ျပရေသာအခြန္ကင္းရွင္း ေၾကာင္း အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းမ်ားမွာမူ ယခင္ကဲ့သို႔ တင္ျပေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားႏွင့္ သက္တမ္းတိုးခဲ့ၾကသူမ်ားက ေျပာဆိုၾကပါသည္။

ျဖစ္သင့္တာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူေတြကို business passport ထုတ္ေပးၿပီး သူတိုဆီကပဲ အခြန္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္သင့္ပါတယ္။ သာမန္ျပည္သူေတြကို ဒီအဆင့္ ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳသင့္ပါၿပီ  . . .

“ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးတဲ့အခါမွာ ပံုစံ ၁၉ ေတာင္းရတာ အခြန္ကိစၥေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ေလွ်ာက္ထားၿပီး ျပည္တြင္း မွာ အခြန္ေပးေဆာင္ဖို႔ က်န္မက်န္ စိစစ္တဲ့သေဘာပါ။ အခြန္ေက်ၿပီးတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားကို ျပည္တြင္း အခြန္ကထုတ္ေပးတဲ့ ပံုစံ ၁၉ ကို ႐ံုး က လက္ခံထားတဲ့သေဘာပါ။ ႏိုင္ငံ သားတစ္ေယာက္ကို ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ ဒီလူတစ္ေယာက္ဟာ ဟိုမွာသံုးေလးရက္ေနမွာလား၊ သံုးေလးႏွစ္ေနမွာလား သိဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒီအတြက္ ဒီလူဟာ ျပည္တြင္းမွာ အခြန္ေက်မေက် စိစစ္ရတာေပါ့။ ပံုစံ၁၉ ကိစၥကေတာ့ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္၀န္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ထုတ္ ေပးေရး႐ံုး(ရန္ကုန္) မွ ဌာနခြဲမွဴး ရဲမွဴးစိုးထြန္းေအာင္မွ ေျပာၾကားပါသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး တက္လာေသာ အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီျခင္း မရွိေတာ့ ေသာ ဥပေဒမ်ားအား ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သလို ျပည္သူမ်ားအတြက္ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးျဖစ္ေစမည့္ ဥပေဒမ်ားကိုလည္းေျဖေလွ်ာ့ ေပးခဲ့ရာ အျမတ္ခြန္ဥပေဒလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ေလွ်ာက္ထားရာ၌မူ အျမတ္ခြန္ ေပးေဆာင္ထားျခင္း ရွိမရွိေစာင့္ၾကည့္သည့္ အေနျဖင့္ ပံုစံ ၁၉ ေတာင္းယူေန ျခင္းမွာ ဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္မႈမရွိေတာ့ေၾကာင္း သံုးသပ္ေနမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
“ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္တုန္းက ႏိုင္ငံျခားသြားတာကို ကန္႔သတ္ခ်င္တဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ကို အဆင့္ဆင့္စီစစ္ၿပီးမွ ေပးခဲ့တာပါ။ န၀တ၊ နအဖလက္ထက္ က်ေတာ့လည္း လံုျခံဳေရး အေၾကာင္းျပၿပီး စာရြက္စာတမ္းေတြ ေတာင္းခဲ့တယ္။ အခုေခတ္ေတြ လည္းေျပာင္းလာၿပီ။ တိုင္းျပည္က ဆင္းရဲေနလို႔ ႏိုင္ငံျခားထြက္ၿပီး ေငြရွာေနတဲ့သူေတြႏိုင္ငံျခားေငြ တန္ဖိုးက်တဲ့ အတြက္ သမၼတႀကီးကေတာင္ ၀င္ေငြ ခြန္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳ ေပးထားရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔လိုျပည္တြင္း ကုမၸဏီေတြ မွာ လုပ္ေနတဲ့သူေတြကို အျမတ္ခြန္ေဆာင္ၿပီးမၿပီး သိခ်င္တဲ့အတြက္ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ျပခိုင္းတာကေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုစနစ္ႏွစ္မ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္။ ဒီစနစ္ေတြကို ျပင္ေစခ်င္ပါၿပီ” ဟု ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ယူရန္ အတြက္ ပံုစံ ၁၉ ျပဳလုပ္ေနသူ ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ႏိုင္ကူးလက္မွတ္ရရွိေရးအတြက္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ကူးျခင္း အပါအ၀င္ အျခားစာရြက္စာတမ္းမ်ားအတြက္ ျဖည့္စြက္ရန္ အခ်ိန္ေန႔တစ္၀က္ခန္႔သာ ကုန္ႏိုင္ၿပီးက်သင့္ေငြမွာလည္း တိတိက်က် ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အျမတ္ခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္သည့္အခါ သက္ဆိုင္ရာ အခြန္႐ံုးမ်ားသည္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိေၾကာင္း ကိုယ္ေတြ႕ၾကံဳခဲ့ ရသူမ်ားက ေျပာၾကပါသည္။
“အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း လုပ္မယ္ဆိုရင္ဦးစီးမွဴးမရွိလို႔ ဘယ္အခ်ိန္မွျပန္လာပါ။ ဘယ္ေန႔မွ ျပန္လာပါဆိုတာ ကတစ္မ်ဳိး။ အျမန္လိုခ်င္ရင္ ဘယ္ေစ်းဆိုတာလည္း ရွိေသးတယ္။ ပံုစံ ၁၇ အတြက္ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ေပးရမယ္ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားတာ မရွိဘူး။ သူတို႔စိတ္ထဲမွာရွိတဲ့အတိုင္း ေတာင္းေန ၾကတာ။ သူတို႔ေျပာတဲ့ေငြက တရား၀င္ ေဆာင္ရတာလားလို႔ သြားေမးရင္ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ေစ်းထက္ႏွစ္ဆေလာက္ ကိုဘဏ္မွာ အသြင္းခိုင္းလိမ့္မယ္။ ဘယ္သူမဆို သက္သာခ်င္တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆံုးသူတို႔ ေတာင္းတဲ့အတိုင္း ေပးခဲ့ၾကရတယ္”ဟု အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ပံုစံ ၁၇ ရရွိရန္ က်ပ္ငါးေသာင္းေက်ာ္ ကုန္က်ခဲ့သည့္ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“အျမတ္ခြန္ဥပေဒက ႐ုပ္သိမ္းၿပီး ျဖစ္လို႔ ပံုစံ ၁၇၊ ပံုစံ ၁၉ လို႔ မေခၚေတာ့ဘဲ ၀င္ေငြခြန္ဥပေဒနဲ႔ သက္ဆိုင္တာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အရင္ ပံုစံ ၁၇ ကိုအခု ပတခ(၀င)-၁၀ နဲ႔ပံုစံ ၁၉ ကို အခုပတခ(၀င)-၁၂ လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒါေတြက အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း သက္ေသခံ လက္မွတ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလက္မွတ္ေတြက ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ေလွ်ာက္ထားရာမွာ လိုအပ္တဲ့ဟာေတြ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာမည့္သူမ်ားအား စိစစ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးညီညီလႈိင္က ေျပာၾကားပါသည္။
အဆိုပါ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း သက္ေသခံလက္မွတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိေန ေၾကာင္းလည္း “လက္ရွိလုပ္ကိုင္ေနတာေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြရွိ ပါတယ္။ ေလ်ာ့ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ကေတာ့ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ျပည္ပကို ဘုရားဖူးသြားမယ့္သူေတြ ဥပမာေျပာ ရရင္ ဗုဒၶဂါယာလို၊ ဟာ့ဂ်္ခရီးစဥ္လိုမ်ဳိးေတြနဲ႔ ျပည္ပကိုအလုပ္သြားလုပ္မယ့္ သူေတြ၊ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ျပည္ပမွာေဆးသြားကုမယ့္ သူေတြကို အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း ယူစရာမလိုတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒါေတြက ေဆြးေႏြးတဲ့အဆင့္ပဲ ရွိပါေသးတယ္”ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကား ပါသည္။
အျမတ္ခြန္ဥပေဒျဖင့္ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အခြန္ေဆာင္ေစရန္ ႀကဳိးပမ္းခဲ့မႈ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘဲ သာမန္ျပည္သူမ်ား၊ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းမ်ားထံမွ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပကာ ေငြေၾကးေကာက္ ခံေနသည့္ အခြန္ကင္းရွင္းေၾကာင္း သက္ေသခံစာရြက္စာတမ္းမ်ားပါ၀င္မွ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးသည့္စနစ္ကို အျမန္ဆံုး ရပ္ဆိုင္းသင့္သည္ ဟု ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
“ျဖစ္သင့္တာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူေတြကို business passport ထုတ္ေပးၿပီး သူတို႔ဆီကပဲ အခြန္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္သင့္ပါတယ္။ သာမန္ ျပည္သူေတြကို ဒီအဆင့္ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳသင့္ပါၿပီ။ တိုင္းျပည္လည္း ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြန္ေငြမရဘဲ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ က႑ကို ႀကီးထြားေစတဲ့ ဒီလိုစနစ္ကို ျပဳျပင္သင့္တာၾကာပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔လို သာမန္ျပည္သူေတြဟာ ဘယ္႐ံုးကိုပဲသြားသြား လက္ဖက္ရည္ဖိုးလို႔ေခၚတဲ့ လာဘ္ေငြမေပးရင္ ဘာအလုပ္မွ လုပ္လို႔မရျဖစ္ေနတာၾကာပါၿပီ။ အခု အစိုးရက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူတိုက္ ဖ်က္မယ္လို႔ ေျပာေနေပမယ့္ ေအာက္ေျခကေနရာတိုင္းမွာ ဒီလိုဟာေတြက ရွိေနဆဲပါ။ ေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ အထက္မွာတင္ ေျပာင္းလို႔မရပါဘူး။ ထက္၊ လယ္၊ ေအာက္ အကုန္ေျပာင္းမွ ရပါမယ္”ဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး က ေျပာၾကားပါသည္။