မသန္စြမ္းသူမ်ားအား လူမႈပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ခဲြျခားဆက္ဆံ ခံရမႈမ်ား
ရွိေနၿပီး တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိမႈ နည္းပါး ေနသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားစြာဆုံးရႈံးေနရေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမသန္စြမ္းသူမ်ား ေရွ႕ေဆာင္အဖဲြ႕ စီမံကိန္း ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ကိုျမင့္ က ေျပာသည္။
လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ေနထိုင္သြားလာမႈ စသည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားစြြာ ရွိေနေၾကာင္း၊ အစိုးရဌာနမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားက အလုပ္ေခၚယူရာတြင္လည္း က်န္းမာသန္စြမ္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ မသန္စြမ္းသူမ်ားကုိ ပစ္ပယ္ထားရာေရာက္ေနေၾကာင္း၊ မတရားဖိႏွိပ္ အႏိုင္က်င့္ခံရမႈ မ်ားစြာလည္း သာမန္လူမ်ားထက္ ပိုမိုခံံစားရေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးတယ္ ဆိုေပမယ့္ ကာယကံရွင္
ေလာက္ ခံစားခ်က္ကုိ ဘယ္သူမွ မသိႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ သိေအာင္ ေျပာျပခြင့္ ရရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ အေကာင္အထည္
ေဖာ္ေပးေပမယ့္လည္း ခုခ်ိန္ ထိေတာ့ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အတုိင္းအတာ မဟုတ္ပါဘူး”ဟု စီမံကိန္း ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ကိုျမင့္က ေျပာသည္။
အစိုးရအေနျဖင့္ မသန္စြမ္းသူမ်ားသြားလာႏိုင္ရန္ လမ္းမ်ားကို
ျပဳျပင္ၿပီး ေလွ်ာက္လမ္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ ေနရာမ်ား တြင္ ေလွ်ာက္လမ္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေသာ္လည္း သြားလာေရး အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ မသန္စြမ္း သူမ်ား ၿမိဳ႕တြင္း သြားလာႏိုင္ရန္ ခရီးသည္တင္ ကားမ်ား ရွိသင့္ေၾကာင္း၊ မသန္စြမ္း ဥပေဒ ေရးဆဲြေနသျဖင့္ ဥပေဒ တြင္ မသန္စြမ္းသူမ်ား အေပၚ အမွန္တကယ္ တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိႏိုင္မည့္ အခ်က္ အလက္မ်ား ပါဝင္သင့္ေၾကာင္း ၎က သုံးသပ္သည္။
“လိုင္းကားေတြက ခရီးသည္ရေအာင္ အတင္း လုေမာင္းေနၾကတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ မ်က္မျမင္ေတြကလည္း လုိရာခရီး ေရာက္ေအာင္ သြားလိုေပမယ့္ မသန္စြမ္း တေယာက္ကုိ ဘယ္သူမွ ကားေပၚ မတင္ခ်င္ဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း၌ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ မသန္စြမ္း မိန္းကေလးငယ္ တဦးကို သဘာ၀အတိုင္း မဟုတ္သည့္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ တခုျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္ေလာက္က ေျခႏွစ္ဖက္မ႐ွိေသာ မသန္စြမ္းသူ တဦးအား ေျခတု တပ္မထားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဓားျဖင့္ အခ်က္ေပါင္း
ေျမာက္ျမားစြာထိုးကာ သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ ေတာင္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မီးေလာင္မႈႏွင့္ မဂၤလာေတာင္ ညြန္႔ မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားစဥ္ ကလည္း မသန္စြမ္းသူမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရေၾကာင္း ေရႊမင္းသား ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သူဝင္းက ေျပာသည္။
“ဒီလိုျဖစ္စဥ္မ်ိဳး မၾကာခဏ တိုင္ၾကားတာေတြ၊ အသိေပးတာေတြ၊ ရင္ဖြင့္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ ပညာေရး မွာလည္း ျငင္းပယ္ခံရတယ္၊ သို႔မဟုတ္ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ မႀကိဳဆိုဘူး။ ေက်ာင္း အခမ္းအနားေတြ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေနရာေတြမွာ ဒီလို အျဖစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳေနရတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
မသန္စြမ္းသူမ်ား အေနျဖင့္ မသန္စြမ္း ျဖစ္ေနရျခင္း ေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ မက်ဘဲ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မား ခိုင္မာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုေၾကာင္း၊ ကာယကံရွင္ မသန္စြမ္းမ်ားသာ ႀကိဳးစား႐ံုမွ် မကဘဲ လူမႈ၀န္းက်င္ တခုလံုးကပါ မသန္စြမ္းသူ မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံၿပီး အားေပးျမႇင့္တင္ ေပးရန္ လိုေၾကာင္း၊ ၎တို႔အတြက္ အစိုးရကလည္း
ပိုမို အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေနျဖင့္လည္း ၎တို႔အတြက္ အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္မည့္ ဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေပးရန္ တိုက္တြန္း ေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ရက္မွ ဦးေအာင္သိန္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
မသန္စြမ္းသူမ်ားကို အကာအကြယ္ျပဳႏုိင္မည့္ ဥပေဒတရပ္ကို အစိုးရက ေရးဆဲြေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ဥပေဒတြင္ မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ား အမွန္တကယ္ ရရွိေရး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အျပည့္အဝ မဲေပးခြင့္ ရရွိေရး ႏွင့္ မသန္စြမ္းသူမ်ား ဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္က ျမန္ဆန္စြာ ျပဌာန္းႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသြားၾကမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာနႏွင့္ The Leprosy Mission Myanmar တို႔ပူးေပါင္း ေကာက္ ယူ ေသာ စစ္တမ္းအရ လူဦးေရ သန္း ၅၀ တြင္ မသန္စြမ္းသူ ဦးေရ ၁ ဒသမ ၃ သိန္းခန္႔ ရွိေၾကာင္း ၊ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ျဖစ္မည္ ဆိုပါက မသန္စြမ္းသူဦးေရ ၁ ဒသမ ၅ သိန္းခန္႔ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဓာတ္ပုံ - လူမႈ၀န္းက်င္ တခုလံုးကပါ မသန္စြမ္းသူမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံၿပီး အားေပးျမႇင့္တင္ ေပးရန္လို (စတိဗ္တစ္ကနာ / ဧရာဝတီ)
ေမစစ္ပိုင္
ဧရာဝတီ
ရွိေနၿပီး တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိမႈ နည္းပါး ေနသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားစြာဆုံးရႈံးေနရေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမသန္စြမ္းသူမ်ား ေရွ႕ေဆာင္အဖဲြ႕ စီမံကိန္း ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ကိုျမင့္ က ေျပာသည္။
လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ေနထိုင္သြားလာမႈ စသည့္ အေျခအေနမ်ားတြင္ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားစြြာ ရွိေနေၾကာင္း၊ အစိုးရဌာနမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားက အလုပ္ေခၚယူရာတြင္လည္း က်န္းမာသန္စြမ္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ မသန္စြမ္းသူမ်ားကုိ ပစ္ပယ္ထားရာေရာက္ေနေၾကာင္း၊ မတရားဖိႏွိပ္ အႏိုင္က်င့္ခံရမႈ မ်ားစြာလည္း သာမန္လူမ်ားထက္ ပိုမိုခံံစားရေၾကာင္း သိရသည္။
“အစိုးရက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးတယ္ ဆိုေပမယ့္ ကာယကံရွင္
ေလာက္ ခံစားခ်က္ကုိ ဘယ္သူမွ မသိႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ သိေအာင္ ေျပာျပခြင့္ ရရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။ အေကာင္အထည္
ေဖာ္ေပးေပမယ့္လည္း ခုခ်ိန္ ထိေတာ့ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အတုိင္းအတာ မဟုတ္ပါဘူး”ဟု စီမံကိန္း ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ကိုျမင့္က ေျပာသည္။
အစိုးရအေနျဖင့္ မသန္စြမ္းသူမ်ားသြားလာႏိုင္ရန္ လမ္းမ်ားကို
ျပဳျပင္ၿပီး ေလွ်ာက္လမ္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ ေနရာမ်ား တြင္ ေလွ်ာက္လမ္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေသာ္လည္း သြားလာေရး အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ မသန္စြမ္း သူမ်ား ၿမိဳ႕တြင္း သြားလာႏိုင္ရန္ ခရီးသည္တင္ ကားမ်ား ရွိသင့္ေၾကာင္း၊ မသန္စြမ္း ဥပေဒ ေရးဆဲြေနသျဖင့္ ဥပေဒ တြင္ မသန္စြမ္းသူမ်ား အေပၚ အမွန္တကယ္ တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိႏိုင္မည့္ အခ်က္ အလက္မ်ား ပါဝင္သင့္ေၾကာင္း ၎က သုံးသပ္သည္။
“လိုင္းကားေတြက ခရီးသည္ရေအာင္ အတင္း လုေမာင္းေနၾကတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ မ်က္မျမင္ေတြကလည္း လုိရာခရီး ေရာက္ေအာင္ သြားလိုေပမယ့္ မသန္စြမ္း တေယာက္ကုိ ဘယ္သူမွ ကားေပၚ မတင္ခ်င္ဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း၌ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ မသန္စြမ္း မိန္းကေလးငယ္ တဦးကို သဘာ၀အတိုင္း မဟုတ္သည့္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ တခုျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္ေလာက္က ေျခႏွစ္ဖက္မ႐ွိေသာ မသန္စြမ္းသူ တဦးအား ေျခတု တပ္မထားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဓားျဖင့္ အခ်က္ေပါင္း
ေျမာက္ျမားစြာထိုးကာ သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ ေတာင္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မီးေလာင္မႈႏွင့္ မဂၤလာေတာင္ ညြန္႔ မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားစဥ္ ကလည္း မသန္စြမ္းသူမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရေၾကာင္း ေရႊမင္းသား ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ဥကၠ႒ ဦးျမတ္သူဝင္းက ေျပာသည္။
“ဒီလိုျဖစ္စဥ္မ်ိဳး မၾကာခဏ တိုင္ၾကားတာေတြ၊ အသိေပးတာေတြ၊ ရင္ဖြင့္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ ပညာေရး မွာလည္း ျငင္းပယ္ခံရတယ္၊ သို႔မဟုတ္ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ မႀကိဳဆိုဘူး။ ေက်ာင္း အခမ္းအနားေတြ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေနရာေတြမွာ ဒီလို အျဖစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳေနရတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
မသန္စြမ္းသူမ်ား အေနျဖင့္ မသန္စြမ္း ျဖစ္ေနရျခင္း ေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ မက်ဘဲ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မား ခိုင္မာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုေၾကာင္း၊ ကာယကံရွင္ မသန္စြမ္းမ်ားသာ ႀကိဳးစား႐ံုမွ် မကဘဲ လူမႈ၀န္းက်င္ တခုလံုးကပါ မသန္စြမ္းသူ မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံၿပီး အားေပးျမႇင့္တင္ ေပးရန္ လိုေၾကာင္း၊ ၎တို႔အတြက္ အစိုးရကလည္း
ပိုမို အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေနျဖင့္လည္း ၎တို႔အတြက္ အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္မည့္ ဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေပးရန္ တိုက္တြန္း ေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ရက္မွ ဦးေအာင္သိန္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
မသန္စြမ္းသူမ်ားကို အကာအကြယ္ျပဳႏုိင္မည့္ ဥပေဒတရပ္ကို အစိုးရက ေရးဆဲြေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ဥပေဒတြင္ မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ား အမွန္တကယ္ ရရွိေရး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အျပည့္အဝ မဲေပးခြင့္ ရရွိေရး ႏွင့္ မသန္စြမ္းသူမ်ား ဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္က ျမန္ဆန္စြာ ျပဌာန္းႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသြားၾကမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာနႏွင့္ The Leprosy Mission Myanmar တို႔ပူးေပါင္း ေကာက္ ယူ ေသာ စစ္တမ္းအရ လူဦးေရ သန္း ၅၀ တြင္ မသန္စြမ္းသူ ဦးေရ ၁ ဒသမ ၃ သိန္းခန္႔ ရွိေၾကာင္း ၊ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ျဖစ္မည္ ဆိုပါက မသန္စြမ္းသူဦးေရ ၁ ဒသမ ၅ သိန္းခန္႔ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဓာတ္ပုံ - လူမႈ၀န္းက်င္ တခုလံုးကပါ မသန္စြမ္းသူမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံၿပီး အားေပးျမႇင့္တင္ ေပးရန္လို (စတိဗ္တစ္ကနာ / ဧရာဝတီ)
ေမစစ္ပိုင္
ဧရာဝတီ
No comments:
Post a Comment