ဧဒင္အခ်စ္ပံုၿပင္: မႏၱေလးျမဳိ႔က ျမစ္ပြားနာကုထုံးတစ္ခု (ဗဟုသုတေလးတခုပါ)

Monday, 4 June 2012

မႏၱေလးျမဳိ႔က ျမစ္ပြားနာကုထုံးတစ္ခု (ဗဟုသုတေလးတခုပါ)


သီလရွင္လူနာႏွစ္ေယာက္ရဲ႔ အေၾကာင္း
 
တုိင္းရင္းေဆး၀ါးဆုိတာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြ ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္ အားထားလာရတဲ႔ ကနဦး က်န္းမာေရးေစာင္႔္ေရွာက္မွဳတစ္ခုပါ။ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရကလဲ ျမန္မာ႔တုိင္းရင္းေဆး၀ါးကုိ အဆင္႔အတန္းျမွင္႔တင္တဲ႔ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းေဆး၀ါး တကၠသုိလ္တစ္ခုကုိ ထူေထာင္ေပးျပီး တုိင္းရင္းေဆးပညာရွင္ေတြကုိ ေမြးထုတ္သင္ၾကားေပးတဲ႔အျပင္ အေနာက္တုိင္းေဆးပညာသင္ၾကားေနတဲ႔ ေဆးေက်ာင္းေတြမွာပါ တုိင္းရင္းေဆးကုိ သင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ အဲ႔သည္အတြက္ အခုေနာက္ပုိင္း ဘြဲ႔ရ ဆရာ၀န္ေမာင္မယ္မ်ားမွာ တုိင္းရင္းေဆးအသိပညာေတြရွိေနျပီးျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းရင္းေဆး၀ါးေတြကလဲ ျမန္မာျပည္သူလူထုကုိ အက်ဳိးျပဳေနတာကလဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင္႔လာျပီ ျဖစ္ေတာ႔  ကုထုံးအမ်ားစုဟာ စိတ္ခ်လက္ခ်လက္ခံလုိ႔ ရေနေပမဲ႔ တခ်ဳိ႔တခ်ဳိ႔ေသာ ကုထုံးေတြမွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အျမင္မွာ လူနာအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိေနတာကုိ ေတြ႔လာရပါတယ္။

ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ သီလရွင္လူနာႏွစ္ေယာက္ရဲ႔ အေၾကာင္းကေတာ႔ ျမစ္ပြားနာတုိင္းရင္းေဆးကုထုံးတစ္ခုကေနျဖစ္လာတဲ႔ ဆုိးက်ဳိးေၾကာင္႔ ခြဲစိတ္အထူးကု ပါေမာကၡတစ္ဦးကေနဆက္လက္ကုသေပးခဲ႔ရတဲ႔ အျဖစ္ကုိ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ျမစ္ပြားနာဆုိတာကုိ ကင္ဆာေရာဂါလုိ႔ပဲ ဘာသာျပန္ဆုိခ်င္ပါတယ္။
ဒီသီလရွင္လူနာႏွစ္ပါးက ပုသိမ္ၾကီးျမဳိ႔နယ္ ေရတံခြန္ေတာင္မွာ ရွိတဲ႔ ေက်ာင္းတုိက္တခုမွ သီတင္းသုံးေနၾကတဲ႔ တုိင္းရင္းသား လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီသီလရွင္ႏွစ္ပါးရဲ႔ ဒကာမ်ားကေတာ႔ ရန္ကုန္ျမဳိကပါ။ တစ္ေန႔ေတာ႔ သီလရွင္ႏွစ္ပါးက ရင္သားမွာ အက်ိတ္ေတြ႔ခဲ႔ၾကတယ္။ အဲ႔သည္ေတာ႔ ေက်ာင္းမွာ လာေရာက္တရားအားထုတ္တဲ႔ ဓမၼမိတ္ေဆြလူနာတစ္ဦးရဲ႔ ေျပာၾကားခ်က္ကေန အဆုိပါတုိင္းရင္းေဆးဆရာၾကီးဆီကုိ ေရာက္သြားျပီးကုသမွဳခံယူခဲ႔ၾကတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ တုိင္းရင္းေဆး၀ါးနဲ႔ ရင္သားအၾကိတ္ကုိ ေပ်ာက္ေအာင္ကုရင္းနဲ႔ ျပသနာျဖစ္လာတာကုိ လာေရာက္လွဴဒါန္းၾကည္႔ရွဳ႔တဲ႔ ရန္ကုန္က ဒါယိကာ ဒါယိကာမ ႏွစ္ပါးကေတြ႔သြားတဲ႔ အခါမွာ မႏၱေလးျမဳိ႔ကုိ ေခၚလာျပီး ခြဲစိတ္အထူးကုဆရာ၀န္ကုိျပျပီး ဆက္လက္ကုသေပးခဲ႔ရတယ္လုိ႔ေျပာပါတယ္။ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ဓါတ္ပုံမ်ားကေတာ႔ ဒါယိကာက မွတ္တမ္းတင္ထားေပးတာပါ။ ခြဲစိတ္အထူးကုဆရာ၀န္ၾကီးကေတာ႔ တုိင္းရင္းေဆးအျမင္နဲ႔ ဘယ္လုိပဲကုကု အႏၱရာယ္ရွိသြားတဲ႔ အေျခအေနမ်ဳိးကုိ ေရာက္တာ မျဖစ္သင္႔ဘူးလုိ႔ဆုိပါတယ္။ အထက္ပါကုထုံးေတြေၾကာင္႔ ကင္ဆာေရာဂါေ၀ဒနာရွင္ေတြမွာ ပုိဆုိးသြားခဲ႔တဲ႔ အျဖစ္အပ်က္ေတြရွိခဲ႔တယ္လုိ႔လဲ ဆုိပါတယ္။
ေအာက္မွာ ျပထားတာကေတာ႔ သီလရွင္လူနာတစ္ဦးရဲ႔ တုိင္းရင္းေဆးကု မွတ္တမ္းစာအုပ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ စာအုပ္ရဲ႔ အေရွ႔ပုိင္းမွာ ကုထုံးအေၾကာင္းကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ တုိင္းရင္းေဆးအျမင္ဘက္ကေန ရွင္းျပေပးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ လူနာကုိ ကုထုံးအေၾကာင္းရွင္းျပေပးထားျပီး သေဘာတူေၾကာင္းကုိလဲ စာေရးခုိင္းျပီး consent ယူထားတာကုိလဲေတြ႔ရပါတယ္။











ေအာက္ေဖာ္ျပပါပုံေတြကေတာ႔ သီလရွင္ႏွစ္ပါးထဲမွ သိပ္မဆုိးတဲ႔ တစ္ပါးေသာသီလရွင္ကေတာ႔ ကုထုံးျပီးေျမာက္တဲ႔ အခါမွာ ေနာက္ေက်ာမွာ အမာရြတ္အၾကီးေတြနဲ႔ ပုံပ်က္ပန္းပ်က္ က်န္ရစ္ခဲ႔တာကုိ ဒကာျဖစ္သူကမွတ္တမ္းတင္ထားတာပါ။
 
အထက္ပါ သီလရွင္ေလးအား အေရွ႔ဘက္က ရုိက္ထားတဲ႔ပုံမွာကေတာ႔ ေဆးစည္းျပီးလုိ႔ က်န္တဲ႔ဒဏ္ရာ ေပ်ာက္စျပဳေနတဲ႔ ဒီသီလရွင္ရဲ႔ ၀ဲဘက္ရင္သား nipple ဟာ ေၾကြက်ပ်က္စီးသြားျပီး ညွပ္ရုိးအေပၚမွာ အမာရြက္အၾကီးနဲ႔ က်န္ရစ္ခဲ႔တာကုိ ျပထားတာပါ။



ေအာက္မွာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားတဲ႔ပုံေတြကေတာ႔ အဆုိပါသီလရွင္လူနာႏွစ္ဦးစလုံးကုိ ခြဲစိတ္ပါေမာကၡဆီေခၚလာျပီး ဆက္လက္ကုသေပးတဲ႔ မွတ္တမ္းဓါတ္ပုံေတြပါ။

ေနာက္သီလရွင္တစ္ဦးကေတာ႔ ပုိျပီးဆုိးဆုိးရြားရြားကုိ ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။
ေအာက္ပုံကေတာ႔ ေဆးရုံစေရာက္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ အဆုိးဆုံးခံစားခဲ႔ရတဲ႔ သီလရွင္ကုိ တုိင္းရင္းေဆးစည္းထားတာကုိ ေတြ႔ရတာပါ။



အေပၚမွာစည္းထားတဲ႔ အကာကုိ ခြာခ်လုိက္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ အုပ္ထားတာရဲ႔ေအာက္မွာရွိတဲ႔ အထိမ်ားတဲ႔အေရျပားေနရာ မ်ားဟာ ကြာက်ပ်က္စီးသြားတဲ႔ အတြက္ အသားႏု (granulation tissue) တက္ျပီး ရဲေတာက္ေနတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေၾကာဘက္တစ္ေလွ်ာက္နဲ႔ ပါးခုံးႏွစ္ဘက္ေပၚမွာ ပုိဆုိးေနတာကုိေတြ႔ရပါတယ္။ အေရျပားမ်ားဟာ ေဆးေၾကာင္႔ မီးေလာင္သကဲ႔သုိ (chemical burn) ျဖစ္တယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ယူဆပါတယ္။
 



အဆုိပါသီလရွင္ဟာ အလြန္နာက်င္ေနတဲ႔ အတြက္ စကားကုိေတာင္ေျဖာင္႔ေျဖာင္႔မေျပာနုိင္ဘူးလုိ႔ေျပာပါတယ္။ ၄င္းလူနာရဲ႔ အနာကုိ သန္႔ရွင္းေဆးေၾကာျပီး wound dressing လုပ္ေပးဘုိ႔ရန္အတြက္ ေမ႔ေဆးဆရာရဲ႔ အကူအညီကုိယူျပီး ခြဲစိတ္ခန္းထဲမွာ ေမ႔ေဆးေပးျပီး လုပ္ခဲ႔ရတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။  ခြဲစိတ္ဆရာ၀န္ၾကီးကေတာ႔ အေရျပားမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကြာက်ပ်က္စီးတဲ႔ အတြက္ ပုိး၀င္ျပီး septicaemia (ေသြးဆိပ္တက္) ေတာင္ျဖစ္ေနလုိ႔ ပုိးသတ္ေဆးအျမင္႔စားမ်ားနဲ႔ ကုသေပးခဲ႔ ပါတယ္တဲ႔ခင္ဗ်ား။ ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ပုံေတြကေတာ႔ လူနာႏွစ္ဦးဟာ ေဆးရုံ emergency department မွာ၀င္ေယာက္ျပသျပီး ခြဲခန္း၀င္ကုသေပးခဲ႔ ရတဲ႔ မွတ္တမ္းမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။
 




အဲ႔သည္ေတာ႔ ဒီျဖစ္စဥ္ကုိ ျခဳံငုံသုံးသပ္ၾကည္႔ရင္ အထက္ပါကုထုံးက လူနာေတြကုိ ဆုိးက်ဳိးဘယ္လုိျဖစ္နုိင္တယ္ဆုိတာကုိ လက္ေတြ႔ျမင္လုိက္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ပါေမာကၡၾကီးေျပာၾကားတာကေတာ႔ အဆုိပါအက်ိတ္ဟာ fibroadenoma (FA) breast သာလွ်င္ျဖစ္ျပီး ကင္ဆာက်ိတ္မျဖစ္ေၾကာင္းလဲ ေျပာၾကားခဲ႔ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ဟာ တုိင္းရင္းေဆးပညာကုိ နကန္းတလုံးမွ်နားမလည္ပါဘူး။ တုိင္းရင္းေဆးပညာကုိလဲ နားလည္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ေဆးကုသတဲ႔ေနရာမွာ ဟစ္ပုိကေရးတီးရဲ႔ စကားတစ္ခုေတာ႔မွတ္မိပါတယ္။ "First Do No Harm" ဆုိတဲ႔ အခ်က္ကုိပါပဲ။ လူနာကုိ မကူညီခ်င္ေနပါ မေႏွာက္ယွက္ပါနဲ႔လုိ႔မ်ား ဘာသာျပန္ဆုိလုိက္ရမလား။ဘယ္လုိပဲ ဘယ္ေဆးပညာနဲ႔ ကုသကုသ လူနာကုိ အႏၱရာယ္မရွိေစဘုိ႔ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။
ျမန္မာ႔တုိင္းရင္းေဆးဟာ Herbal Medicine အုပ္စုထဲမွာ အၾကဳံး၀င္တဲ႔အတြက္ အထက္ပါ ကုထုံးလုိမ်ဳိးကုိ သိပံၸနည္းနဲ႔ လက္ေတြ႔က်က် ေသခ်ာျပန္လည္ ဆန္းစစ္သင္႔တယ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဒီလုိကုထုံးမ်ဳိးကုိ လက္ခံသင္႔သလား လက္မခံသင္႔ဘူးလားဆုိတာကုိေတာ႔ သက္ဆုိင္ရာ ေဆးပညာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ လူနာမ်ားရဲ႔ အပုိင္းက ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးကုသေပးလုိက္တဲ႔ ခြဲစိတ္ပါေမာကၡၾကီးရဲ႔ အျမင္မွာ အေတာ္ကုိဆုိးရြားလွတဲ႔ ရလဒ္မ်ားျဖစ္တဲ႔ အတြက္ အထက္ပါကုထုံးလုိမ်ဳိးကုိ သတိထားသင္႔ပါတယ္ဆုိတဲ႔ အေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။
by .lubo601.com

No comments:

Post a Comment

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...